Spaghetti con le seppie Spaghetti met zeekat

Adoro le seppie, i calamari, i polpi... A pensarci bene amo tutto ciò che nuota (e che è provatamente commestibile).
Al mercato del pesce di Den Oever, dove vado spesso a rifornirmi, mi hanno regalato due belle seppione freschissime.
Pulite, spellate, tagliate a pezzettini, le ho fatte saltare in un po' d'olio con aglio e poco peperoncino.
Tempo qualche minuto ho aggiunto gli spaghetti, che ho fatto finire di cuocere nel sughetto rilasciato dalle seppie stesse.
Spento il fuoco, ho aggiunto una bella manciata di prezzemolo fresco tritato.
Di più non c'è stato bisogno, anzi, sì: un bel bicchiere di Pecorino bello fresco!

~~~~~~~Nederlands

Ik houd van zeekat, inktvis, octopus... Eigenlijk houd ik van alles wat zwemt (en dat eetbaar is).
Bij de Verse Vismarkt in Den Oever, waar ik vaak vis ga halen, werden me twee mooie superverse zeekatten toegestopt.
Schoongemaakt, ontveld, in stukjes gesneden, heb ik ze in een bodempje olijfolie met wat knoflook en weinig pepertjes gesauteerd.
Binnen enkele minuten heb ik zeer al dente spaghetti toegevoegd, die ik verder in het sausje van de zeekatten heb laten garen.
Ik heb het vuur uitgedraaid en een flinke handvol versgehakte peterselie toegevoegd.
Meer was het niet nodig om te smullen. Oh, jawel: een goede glas lekker koele witte Pecorino wijn!

Abbacchio brodettato Lamsvlees met eiersaus

Mi piace molto la carne di agnello e a casa mia era sempre festa quando mio padre arrivava con un bel cosciotto da mettere al forno oppure delle costolette da fare in padella. Ecco, questi due erano e sono ancora i modi in cui si mangia l'agnello a casa mia a Roma. Raramente arrivava in cucina il castrato, anche perché non si trova facilmente: ai romani piace la carne tenera, delicata di sapore. E il castrato veniva rigorosamente cucinato con il pomodoro per condirci la pasta.

È stato solo in un momento relativamente recente che ho scoperto questa ricetta, decisamente più buona con il castrato che con l'abbacchio. Le macellerie turche di Amsterdam offrono raramente l'abbacchio, mentre il loro agnellone o castrato (a volte anche pecora) non ha quel sapore forte e tipico.

Il bello di questa ricetta è che nessuno dei miei ospiti finora è riuscito a indovinare che quella buonissima salsetta non è fatta con la panna e il burro ma con i tuorli delle uova. Sarà sì una gran quantità di proteine, ma questo piatto mi risulta molto più leggero della sua versione francese chiamata blanquette.

Abbacchio brodettato alla romana

Per 6 persone

2 kg carne d'agnello senza osso
2 cipolle
2 bicchieri di vino bianco
2 cucchiai di farina
5-6 rametti di prezzemolo
2 spicchi d'aglio
6 tuorli
2 cucchiai di Parmigiano o pecorino giovane non troppo salato
il succo di 2 piccoli limoni
olio di oliva extravergine
sale
pepe

Tagliare la carne a cubetti e asciugarla con la carta da cucina.
Affettare le cipolle e soffriggerle in una pentola pesante. Una volta ammorbidite, aggiungere la carne, salare e pepare.
Rosolare la carne per circa 5 minuti, poi sfumare con il vino.
Quando il vino è quasi tutto sfumato, spolverare la carne con la farina (eventualmente tramite un passino) e girare per bene.
Aggiungere un mezzo litro circa di acqua bollente (sufficiente in ogni caso a coprire la carne per massimo 3/4) e stufarla con il coperchio sulla pentola per circa 30 minuti. Deve rimanere una salsetta non troppo acquosa.
Tritare l'aglio e il prezzemolo ben fini.
Sbattere i tuorli con il succo di limone e il Parmigiano (o pecorino).
Togliere la pentola dal fuoco.
Aggiungere l'aglio e il prezzemolo tritati alla carne e girare bene.
Continuando a girare, far scendere pian piano le uova sbattute sulla carne, come fosse una pasta alla carbonara, in modo che la salsa si rapprenda con il calore della carne e della pentola.
Servire l'abbacchio ben caldo.

PS:
Se avanza, potete riscaldarla piano piano in una pentola incoperchiata, magari aggiungendo un poco di acqua bollente se la salsa si infittisce troppo.
Con le chiare delle uova si possono fare diversi tipi di biscotti e torte.

~~~~ Nederlands

Ik vind lamsvlees erg lekker en bij mij thuis in Rome was het altijd feest als mijn vader kwam aanzetten met een mooi lamsbout om in de oven te braden of wat kotoletjes voor in de koekenpan. Deze twee waren en zijn nog steeds de meest gangbare manieren om lamsvlees klaar te maken. Niet vaak hadden we castrato, dat is een lam die gecastreerd wordt om op gewicht te komen maar toch mals te blijven. Het is punt is dat de Romeinen (maar dat geldt eigenlijk ook voor de meeste Italianen) houden van mals vlees zonder een veel te uitgesproken smaak (en daarom eten ze graag ook kalfsvlees). De castrato werd bij ons uitsluitend in de pan gestoofd met tomatensaus, om er pasta mee aan te maken.

Mijn ontdekking van dit recept is pas betrekkelijk recent, en het is veel lekkerder met castrato dan met jonge lamsvlees. De Turkse Amsterdamse slagerijen hebben niet vaak kleine lammetjes, maar hun grote lam of castrato (en soms zelfs ook schapenvlees) heeft geen sterk uitgesproken typische smaak.
Het leuk van dit recept is dat geen van mijn gasten tot nu toe heeft kunnen raden dat het lekkere sausje niet door boter en slagroom was veroorzaakt maar door eierdooiers. Ok, het recept zal best een grote hoeveelheid eiwitten bevatten, maar dit gerecht vind ik altijd lichter verteerbaar dan zijn Franse neef de blanquette.

Abbacchio brodettato alla romana
Romeinse gestoofde lamsvlees

Voor 6 personen

2 kg lamsvlees zonder been
2 uien
2 glazen witte wijn
2 eetlepels bloem
5-6 takjes peterselie
2 knoflooktenen
6 eidooiers
2 eetlepels Parmigiano of jonge pecorinokaas
het sap van 2 kleine citroenen
olijfolie extravergine
zout
peper

Snijd het vlees in kleine blokjes en dep ze droog met keukenpapier.
Hak de uien klein en fruit ze in een braadpan. Zodra ze zacht zijn geworden, voeg het vlees toe en breng op smaak met zout en peper.
Braad het vlees circa 5 minuten aan, dan bus alles af met de wijn.
Als de wijn bijna verdampt is, doe de bloem erbij (door een zeef, om geen klontjes te krijgen), en roer alles goed.
Voeg circa een ½ l kokend water (het vlees moet net niet onder staan) en stoof het vlees met de deksel op de pan in circa 30 minuten gaar. Er moet een vochtige maar niet waterige saus overblijven.
Hak de knoflook en de peterselie goed fijn.
Klop de eierdooiers goed schuimig met het citroensap en de parmezaanse kaas.
Hal de pan uit het vuur.
Roer de knoflook-peterselie mix bij het vlees.
Laat het eimengsel in een dun straaltje op het vlees vallen, terwijl je het vlees steeds goed blijft roeren: de saus moet een beetje stollen.
Goed warm opdienen.

PS:
Als je vlees overhoudt, kun je het zachtjes opwarmen in een pannetje met een deksel erop. Voeg eventueel wat kokend water als de saus te dik dreigt te worden.
Met de eiwitten die je bij de eierdooiers over houdt, kun je diverse soorten koekjes en taarten maken.

Conchiglioni al forno ripieni di carne Grote pastaschelpen uit de oven met vleesvulling

L'estate qui sta facendo una pausa e quindi ne approfitto per accendere il forno.

Avevo già raccontato di una versione estiva dei conchiglioni di pasta ripieni, come se fossero dei ravioli o dei cannelloni veloci.

Questa versione qui, invece, forse un po' più autunnale, prevede un ripieno di carne macinata di bestia a piacere (a me piace molto il macinato di agnello, che qui si trova facilmente grazie alle molte macellerie islamiche) semplicemente rosolato con il solito soffrittino di cipolla, sedano e carota.

Armate di cucchiaino e tanta santa pazienza si riempiono i conchiglioni precedentemente cotti al dente in abbondantissima acqua salata che non deve bollire troppo violentemente pena la rottura dei conchiglioni.

Accomodare i conchiglioni ripieni in una teglia imburrata, coprirli con una besciamella piuttosto morbida (30 gr burro, 30 gr farina, 500 ml latte), cospargere di parmigiano e infornare a 180° C finquando si è formata una bella gratinatura.

Il verde nella foto qui sotto è una salsa fatta con dei piselli stufati che mi avanzavano. Non male ma neanche da dar via di testa.

~~~~ Nederlands

De zomer neemt momenteel een pauze en ik profiteer van de "normale" temperaturen om de oven aan te zetten.

Ik had al verteld over een zomerversie van gevulden grote pastaschelpen, alsof ze snelle ravioli of cannelloni waren.

Deze is misschien een wat meer herfstige versie en heeft een vulling van gehakt. Het vleessoort mag naar smaak zijn: ik hou van lamsgehakt en gebruik hem vaak.

Fruit een fijngesnipperde ui met een even fijngesnipperde wortel en een stengel bleekselderie in een bodempje olijfolie totdat de groenten zacht zijn geworden. Bak het gehakt met de groenten gaar en breng alles op smaak met peper, zout, wat oregano of thijm.

Kook de pastaschelpen al dente in heel veel gezouten water dat niet te hard mag koken anders gaan de pastaschelpen stuk, giet ze af en laat ze goed uitlekken op een theedoek.

Bewapend met een theelepel en heel veel geduld kun je nu de pastaschelpen vullen. Plaats ze in een beboterde overschaal en bedekt ze met een niet te dikke bechamelsaus gemaakt met 30 gr boter, 30 gr bloem en 500 ml melk, eventueel in de magnetron zoals ik hier heb uitgelegd. Besprenkel het gerecht met versgeraspte Parmigiano en zet de schaal in de voorverwarmde oven op 180° C totdat er een lekker korstje op het gerecht komt.

Het groen in de foto is een sausje gemaakt met een restje gestoofde doperwtjes. Niet slecht maar ook niet erg bijzonder.

Mini pacchettini di pesce Mini pakketjes met vis

Lasciando stare il dove e il perché (un'altra volta) e soprattutto sorvolando sulle impostazioni della macchina fotografica della fotografa, vi assicuro che questi mini pacchettini di pesce hanno avuto un enorme successo.

La cosa che mi ha più fatto piacere è che "i lavoratori" hanno preferito alla lunga questi semplici bocconi di pesce alla pietanza pesciosa e curryosa della mia vicina.

I cartocci, fatti piccini come nelle foto, sono perfetti da preparare in anticipo per una grigliata con gli amici. Fatti in dimensione monoporzione e messi in forno, si possono gustare tutto l'anno.

Da poco e grazie a Chiara ho scoperto la carta fata, una specie di pellicola trasparente adatta per il forno. Me ne ha pure regalata un po' così da poterla mostrare al mio grossista e averla anch'io. I pacchettini, fatti con la carta trasparente invece dell'alluminio. sono ovviamente molto più belli.

Le dosi indicate sono per 1 mini pacchettino.

Mini pacchettini di pesce

50 gr di filetto di pesce a piacere spinato (nella foto, filetti di merlano freschissimo)

2 fettine sottili di patata a pasta soda

1/2 pomodorino ciliegino

1/4 cucchiaino di capperi dissalati e strizzati

1 oliva nera denocciolata

1 bella foglia di basilico

1/4 spicchio d'aglio

olio d'oliva extravergine

sale e pepe

carta d'alluminio

carta forno

Innanzitutto preparare i fogli d'alluminio e i quadratini di carta forno su cui poggiare gli ingredienti nel pacchettino: in questo modo non si attaccheranno all'alluminio e sarà facile mangiare.

Preparare poi tutti gli ingredienti porzionati a portata di mano.

Stendere sul piano di lavoro i fogli d'alluminio con il quadratino di carta forno, mettere le fettine di patata, il pezzettino di pesce, il mezzo pomodorino, l'oliva, l'aglio, i capperini e il basilico. Sale e pepe e un bel giro d'olio.

Chiudere i pacchettini tipo raviolo e metterli sulla griglia del barbeque oppure al forno per una decina di minuti (regolatevi in base a quanto è forte il vostro fuoco).

~~~~ Nederlands

Ik zal een andere keer (beloofd!) vertellen over het waar en waarom, en ik zal het niet hebben over de instellingen van de fotocamera van de fotografe. Ik zal het wel hebben over deze mini pakketjes met vis die heel veel succes hebben gehad.

Wat mij het meest met trots vulde was het feit dat "de arbeiders" mijn simpele vishapjes veel lekkerder hebben verklaard dan het vissige curryachtige prutje van mijn buurvrouw.

De pakketjes, klein zoals in de foto, zijn perfect om van tevoren klaar te maken voor een bbq met veel vrienden. Als je ze wat groter maakt, laten we zo zeggen, genoeg als hoofdgerecht voor 1 persoon, kun je ze in de oven klaarmaken en het hele jaar door op je menu zetten.

De aangegeven ingrediënten zijn voor 1 mini pakketje.

Mini pakketjes met vis

50 gr visfilet naar smaak, zonder graten (in de foto, superverse wijtingfilet)

2 dunne plakjes vastkokende aardappel

1/2 kerstomaatje

1/4 theelepel ontzouten en uitgeknepen kappertjes

1 zwarte olijf zonder pit

1 grote blad basilicum

1/4 knoflookteen

olijfolie extravergine

peper en zout

aluminiumfolie

bakpapier

Zet meteen de stukjes aluminiumfolie en bakpapier klaar. Als je bakpapier gebruikt binnen de folie, gaan de ingrediënten niet plakken aan het aluminium en je eet makkelijker.

Zet ook alle ingrediënten, gewassen en in porties gesneden, klaar.

Leg de vellen aluminiumfolie met de stukjes bakpapier erop op de werkblad, leg erop de plakjes aardappel, het stukje vis, het halve cherrytomaatje, het olijfje, het stukje knoflook, de kappertjes en het blaadje basilicum. Besprenkel met peper, zout en wat druppeltjes olijfolie.

Sluit de pakketjes goed af en leg ze op de bbq of in de oven voor circa 10 minuten, afhankelijk van de hitte die je kooltjes uitstralen.

Timballo pigro di riso e melanzane Luie ovenschotel met rijst en aubergines

Il tempo ha rinfrescato, finalmente, l'umidità è diminuita e il ventilatore è stato spento a favore di porte e finestre socchiuse.

Tempo di accendere i fornelli. Ma senza esagerare, mi raccomando!

Questo timballo è nato dalla necessità di riciclare un po' di melanzane grigliate.

Avevo un pugnetto di riso rimasto a piangere da solo in dispensa, e ovviamente una porzione di sugo in freezer (ho sempre una scorta di sugo in caso di un attacco di pigrizia: voi no?).

Timballo pigro di riso e melanzane

250 gr riso carnaroli

2 melanzane a palla affettate e grigliate in precedenza

1 porzione di sugo di pomodoro a piacere per 2 persone

1 uovo

parmigiano grattugiato

caciottina fresca o altro tipo di formaggio a piacere

Lessare il riso molto al dente in abbondante acqua salata, scolarlo e condirlo con il sugo (scongelato), il parmigiano e l'uovo sbattuto (serve a tenere meglio insieme i chicchi di riso quando poi lo si sforma).

In una pirofila unta, fare uno strato di melanzane, distribuirci sopra il riso e coprire con fettine di caciotta o quello che avete, e il resto delle melanzane. Spolverare di parmigiano e mettere al forno a 180° C per una mezz'oretta. Buono anche freddo.

~~~ Nederlands

Het is eindelijk wat koeler geworden, de wind waait weer vrolijk, de ventilator staat uit en ramen en deuren alleen op een kiertje.

Het is weer tijd om achter het fornuis te gaan staan. Maar zonder te overdrijven, hoor!

Deze ovenschotel is geboren uit de noodzaak om wat gegrilde aubergines te recyclen.

Ook had ik een overblijfsel rijst in de kast die me de hele tijd smeek om gebruikt te worden, en vanzelfsprekend een portie tomatensaus in de vriezer (ik heb altijd een voorraad tomatensaus in de vriezer, voor het geval dat ik door kookluiheid word aangevallen: jullie niet?)

Luie ovenschotel met rijst en aubergines

250 gr carnaroli rijst

2 gegrilde aubergines (ik had grote, ronde, lichtparse aubergines, die zijn vleziger en minder pittiger dan de langwerpige donkerparse exemplaren, maar het maakt niets uit)
1 portie tomatensaus naar smaak 2 personen

1 ei

geraspte parmigiano

jonge kaas, zoals caciottina of scamorza

Kook de rijst zeer al dente in veel gezouten water, giet hem goed af en maak hem aan met de (ontdooide) tomatensaus, een deel van de parmigiano en de geklopte ei (hierdoor blijven de korreltjes rijst beter aan elkaar plakken als je de timbaal uitsnijdt).

Beboter een overschotel, maak eerst een laag aubergines en dan een laag rijst. Bedekt alles met dunne plakjes kaas en de rest van de aubergines. Bestrooi met parmigiano en plaats in de oven op 180° C voor een half uurtje.

Koud is ie ook best lekker.

Cividale del Friuli: Trattoria Al Campanile

Andare in giro per chiese, chiostri e, perché no? negozietti graziosi, ovviamente mette appetito.

Sulla destra della Cattedrale di Cividale, attaccata praticamente alla facciata, c'è una bella casa con sotto una trattoria, Al Campanile. Dalle finestre vediamo la sala: piena zeppa di gente che è andata a fare la spesa al mercato del sabato ed ora si riposa e mangia un boccone prima di tornare a casa.

La parte del bar, invece, con le panche di legno e le tovaglie a quadrettoni, si era appena liberata di un grosso gruppo.

La gestione di tutte queste persone è nelle mani di madre e figlio: lui al bar e al servizio, lei nella cucinetta attigua. Quindi c'è tutto il tempo di sedersi, guardarsi intorno, riposarsi, decidere cosa mangiare e bere. Solo un gruppetto di turisti lombardi in età pensionabile hanno scalpitato al bancone, prima per il caffè e poi per poter pagare.

Kerken, kloosterhoven en, waarom niet? leuke winkeltjes bezoeken veroorzaakt natuurlijik een bepaalde trek.

Aan de rechterkant van de Katedral van Cividale, praktisch aangebouwd aan de gevel ervan, is er een mooi huis met op de begane grond een trattoria, Al Campanile (Bij de Klokkentoren). Uit de ramen zien we de zaal: het is vol mensen die terug zijn van de zaterdagmarkt en nu even rusten met een hapje en een drankje voordat ze teruggaan naar huis.

Aan de kant van de bar, waar de grote houten tafels met banken zijn en de geblokte tafellakens, is een grote groep net vertrokken.

Het beheer van al deze mensen is in de handen van moeder en zoon: hij aan de bar en de bediening, zij in het aanpalende keukentje. Hier heb je alle tijd om te zitten, rond te kijken, uitrusten, beslissen wat je wil eten en drinken. Alleen een groepje vutters uit Lombardije heeft ongezellig wat stampij gemaakt bij de bar, eerst om de koffie en dan om de rekening: snelsnelsnel...

Ma se c'è una cosa che non abbiamo, è proprio la fretta.

Ci sediamo ad uno dei tavoli della zona bar e abbiamo tutto il tempo di pensare a quello che avremmo mangiato e bevuto, oltre a guardarci intorno.

La birra, vabbeh, non è friulana bensì veneta, ma è molto buona.

Ci dividiamo un'enorme fetta di ottima frittata alle zucchine accompagnata da due fettazze di polenta abbrustolita, ed un piatto di salame cotto con le cipolle in agro, specialità del posto. La signora, che ci guardava divertita, ci ha consigliato di prendere solo due fette a testa. E meno male che abbiamo seguito il suo saggio consiglio! Si tratta di salame fresco fatto stufare insieme alle cipolle finquando queste sono morbide e poi sfumato abbondantemente con aceto. Molto, molto buono ma decisamente un piatto invernale o per tagliaboschi.

Nou, als er iets is wat we juist in deze dagen niet hebben is haast.

We gaan zitten aan een van de tafels bij de bar en hebben alle tijd om te bedenken wat we willen gaan eten en drinken en om goed om ons heen te kijken.
Bier is erg lekker maar heeft in mijn ogen een groot probleem: het komt uit Veneto, niet uit Friuli.

We delen een gigantische plak superlekkere courgettefrittata, die begeleid wordt door twee dikke plakken krokant geroosteerd polenta, en een bord gekookte salami met zure uien, de plaatselijke specialiteit. De moeder, die ons geamuseerd aankeek, heeft ons aangeraden om maar 2 plakjes salami per persoon te bestellen. En gelukkig hebben we haar wijze advies gevolgd! Het is versgedroogde salami die gestoofd wordt met uien totdat deze zacht zijn en dan afgeblust met witte wijnazijn. Erg lekker, maar wel een stevig wintergerecht of beter bestemd voor houthakkers.

Trattoria Al Campanile

Via G.B. Candotti, 4
Cividale del Friuli (UD)
Tel. +390432.73.24.67

Cividale del Friuli: Il Tempietto Longobardo

Cividale del Friuli possiede un tesoro ben nascosto: il Tempietto Longobardo.

Si tratta di una cappella nascosta dalla strada e dal fiume da un'altra chiesa, Santa Maria in Valle, e da un convento di clausura annesso chiostro benedettino.

Il Tempietto venne edificato nella prima metà dell'ottavo secolo probabilmente come cappella del palazzo del signore di Cividale, che sorgeva su questo luogo. Ha la forma di un'aula rettangolare e contiene decorazioni in stile longobardo che si intrecciano con quelle in stile classico. Ci sono affreschi (o meglio: resti di affreschi) bizantini e decorazioni a stucco, tra cui il bellissimo arco della foto.

Molto belli anche i seggi di legno intagliati con strane figure che circondano la piccola navata centrale.

Cividale del Friuli bezit een goed verscholen schat: de Tempietto Longobardo.

Het betreft een kapel die je niet vanuit de straat of de rivier kunt zien omdat het opgenomen is in een andere kerk, Santa Maria in Valle, die ook een clausuurklooster heeft met annex een kloostergang rondom een rustig kloosterhof.

De Tempietto werd gebouwd tijdens het eerste deel van de achtste eeuw, waarschijnlijk als kapel van het paleis van de heer van Cividale, dat op deze plek was gevestigd. Het is rechthoekig en bevat mooie decoraties in de Longobardische en klassieke stijl. Er zijn fresco's (of beter gezegd: resten fresco's) in de Bizantijnse stijl en veel goed bewaarde stucco's, waaronder de mooie boog uit de eerste foto.

Ook erg mooi de houten zetels, ingesneden met fantasiedieren, die zich om het kleine middenschip bevinden.

Il chiostro è, come tutti i chiostri, un'oasi di pace.

De kloosterhof is, zoals een kloosterhof het betaamt, een oase van stilte en rust.

Qui l'osservanza della clausura non è data per scontata.

Hier wordt clausuur blijkbaar afgedwongen.

Un altare barocco all'interno della chiesa di Santa Maria in Valle.

Een altar in barokke stijl in de kerk van Santa Maria in Valle.

La grata permetteva alle suore di clausura di assistere alla messa separate dal resto dei fedeli. Nel refettorio avevano la compagnia di cherubini svolazzanti e di un Cristo dagli occhioni sbarazzini.

Achter het mooie traliewerk konden de nonnen, ongezien, de mis bijwonen. In de eetzaal waren ze in de gezelschap van fladderende cherubijntjes en een Christus met pretoogjes.

E ovviamente, come in tutti i conventi, non manca la vigna per il vino della messa.

En zoals in alle kloosters, ook hier is er een wijngaard voor de miswijn.

Tempietto Longobardo

Borgo Brossana

Cividale del Friuli

Tel. +310432/700867

Orario invernale/winteropeningstijden (ottobre-marzo/oktober-maart)

Feriali/werkdagen: 9.30 – 12.30 / 15.00 –17.00

Festivi/feestdagen: 9.30 – 12.30 / 14.30 – 18.00

Orario estivo/zomeropeningstijden (aprile-settembre/april-september)

Feriali/werkdagen: 9.30 – 12.30 / 15.00 –18.30

Festivi/feestdagen: 9.30 – 13.00 / 15.00 – 19.30

Cividale del Friuli: Antica Trattoria Ai Tre Re

Nascosta nel cortile di una stradina stretta e tortuosa di Cividale, troviamo dopo aver chiesto qua e là la Trattoria Ai Tre Re che ci era stata raccomandata dal padre del nostro amico importatore.

Fa caldo ma nel cortile, all'ombra dei grandi teli bianchi si sta bene.

 

Verscholen in de binnenplaats in een smal en bochtig straatje van Cividale vinden we, nadat we hier en daar hebben gevraagd, de Antica Trattoria Ai Tre Re die ons aanbevolen werd door de vader van onze vriend importeur. Het is een warme dag, maar in de binnenplaats, in de schaduw van de grote witte doeken is het lekker.

Come antipasto, prendiamo un tagliere misto di formaggi locali, tra cui un latteria a latte crudo con il peperoncino davvero buono, e sottili fettine di lombo di maiale affumicato, specialità della quale purtroppo non ricordo più il nome ma più dolce e tenera dello speck.

Als voorgerecht nemen we een snijplank vol met plaatselijke kazen, waaronder een rauwmelkse latteria (van koemelk) met pittige stukjes pepertjes, en dunne plakjes gerookte varkensrug, specialiteit waarvan ik de naam helaas ben vergeten, die zachter en minder pittig was dan speck.

Il mio primo sono degli ottimi cjarzon locali, una specie di ravioli la cui pasta contiene patate e ripieni di erbe, spezie e credo anche fichi secchi (secondo la signora c'erano 23 ingredienti nel ripieno, e le credo sulla parola!), dal sapore tipico dolciastro. Il condimento era burro nocciola e filetti di ricotta affumicata.

Mijn eerste gang zijn lekkere cjarzon, een typisch soort ravioli uit het gebied. Het deeg wordt gemaakt met aardappelen en in de vulling (volgens de dame van het restaurant waren er in de vulling 23 ingrediënten!) was licht zoet, kruidig, aromatisch, ik denk zelfs met gedroogde vijgen erin. De saus was van bruine boter en geraspte gerookte ricotta.

Per l'altra parte del tavolo, le tagliatelle al ribes nero con il sugo di cervo. Che il ribes conferisse questo bel colore nero alla pasta non ci avevo mai pensato (da provare, ovviamente!), ma di dolcezza non c'è alcuna traccia. Molto buona la salsa di carne di cervo stufata a lungo con molte spezie.

Voor de andere kant van de tafel, tagliatelle met blauwe bessen in het deeg en hertenstoofsaus. Dat blauwe bessen zo'n mooie kleur aan het pastadeeg konden geven, had ik niet kunnen vermoeden (ik zal gaan experimenteren!), in ieder geval laten ze geen spoor van zoetigheid in het deeg. De saus van zacht gestoofde hertenvlees is heerlijk kruidig.

Antica Trattoira Ai Tre Re
Via Stretta San Valentino, 29
33043 Cividale Del Friuli (UD)
tel. (+39) 0432715104
Chiuso il martedì

Cividale del Friuli: Finestre e giardini - Ramen en tuinen

Tutto a Cividale del Friuli ricorda del suo splendore medievale: chiese, palazzi, giardini. È un po' come passeggiare per il centro di Roma e scoprire capitelli di marmo a sorreggere archi di portoni tardo gotici.

E così nelle facciate delle case fioriscono all'improvviso bifore, come fossero piante di cappero dalle mura del Lungotevere.

Alles in Cividale del Friuli herinnert aan haar middeleeuwse gouden moment: kerken, paleizen, tuinen. Het is zoals in het centrum van Rome: tijdens een wandeling ontdek je een marmeren kapiteel uit de v. Ch. tijdsperk bij de boog van de voordeur van een laat gotisch paleis.
En hier open zich plotseling gotische dubbele boogramen in de gevels, alsof ze vergeten zijn door een verstrooide aannemer.

Dietro cancelli e portoni si nascondono giardini accoglienti, verdi e fioriti, con angolini per sedersi ombrosi ed invitanti.

Achter hekken en deuren verschuilen zich gezellige tuinen, groen en vol in bloei, met in de schaduw tafeltjes en stoeltjes om even uit te rusten van je wandeling.

Teste scolpite nella pietra locale tengono d'occhio i passanti.
Stenen hoofden houden de voorbijgangers in de gaten.

Cividale del Friuli

No, non ho sbagliato cartella, questa non è una spiaggia caraibica, ma il fiume Natisone che attraversa la cittadina di Cividale del Friuli. Davvero e incredibilmente.

Nee, dat is geen foto uit de verkeerde map, het is geen Caribisch strand maar de rivier Natisone dat het stadje Cividale del Friuli in twee delen splitst.

Cividale ha una forte impronta medievale ed è costruita su una gola del fiume. Ad unirla il Ponte del Diavolo, così chiamato perché secondo la leggenda gli abitanti, stufi della lentezza con cui procedevano i lavori di costruzione dello stesso, chiamarono in aiuto il diavolo, promettendogli l'anima della prima creatura che avesse attraversato il ponte. Il diavolo ovviamente costruisce il ponte in una notte, ma i cividalese mandano un maiale come primo ad attraversarlo, così che il diavolo si dovette accontentare dell'anima dell'animale.

Conosco un posto in Italia dove si parla di un ponte da almeno due millenni. Forse vale la pena provare il trucco dei cividalesi...

Cividale heeft een sterke middeleeuwse karakter en is gebouwd op de hoge oevers van de rivier Natisone. De Duivelsbrug verbindt de twee delen van het stadje en dankt zijn naam aan een legende. Volgens deze overlevering, waren de bewoners het beu dat de bouwwerkzaamheden voor de brug heel erg traag verliepen en riepen de hulp van de duivel in. Ze beloofden hem de ziel van het eerste schepsel dat over de voltooide brug zou lopen. De duivel bouwde vanzelfsprekend de brug in een nacht, maar de bewoners van Cividale stuurden als eerste een varken over de brug, waardoor de duivel genogen moest nemen met de ziel van het beest.

Er is een plaats in Italië waar men al minstens een paar duizend jaar over een brug spreekt maar waar niets van komt. Zou het idee van de bewoners van Cividale een oplossing bieden?

È molto piacevole gironzolare per le strade senza traffico di Cividale, con il naso all'insù ad ammirare le vecchie case restaurate e dalle facciate dipinte. Pochi ma belli i negozi del centro, con personale gentile e disponibile. 

Het is erg aangenaam door de verkeerlauwe of zelfs verkeerloze straatjes van het oude historische centrum van Cividale te slenteren, met de neus omhoog om de oude gerestaureerde huizen en de beschilderde gevels te bewonderen. Geen overdaad aan winkels, die heel vriendelijk en behulpzaam personeel hebben.

La piazza secondo me più bella di Cividale è Piazza Paolo Diacono, detta anche Place des Feminis. È grande, è ariosa, è colorata e il sabato ci fanno il mercato. Una volta forse era un bel mercato di frutta e verdura e altre cose di prima necessità, ora ci sono solo banchetti straboccanti abbigliamento economico ed altro ciarpame inutile made in china.

Sotto gli archi della piazza i baretti si contendono l'attenzione dei passanti e dei turisti accaldati. Lo spritz la fa da padrone, insieme al cappuccino a tutte le ore del giorno.

Het mooiste plein van Cividale volgens mij is Piazza Paolo Diacono, plaatselijk aangeduid als Place des Feminis (Vrouwenplein). Het is groot, luchtig, kleurig en op zaterdag wordt er de mark gehouden. Misschien dat deze ooit een mooie markt met groente en fruit en allerlei nuttige waren was, nu zijn er alleen stalletjes overvol goedkope kleding en andere nutteloze frutseltjes made in china.

Onder de bogen van het plein strijden de barretjes om de aandacht van voorbijgangers en toeristen. Spritz wordt veelvuldig besteld, maar ook de cappuccino op alle uren van de dag.