Qui si trova l’agriturismo Casa del Grivò che ci ospiterà per quasi una settimana intera.
La casa è un grande edificio di pietra con un balcone di legno che corre lungo tutto il secondo piano. La nostra stanza si trova al secondo piano, proprio sotto il tetto, e ha la sua parte di balcone che guarda a sud ovest, vicina ai rami del grande ciliegio del giardino.
All'arrivo la casa è aperta ma non c'è nessuno. Solo una nidiata di gattini di poche settimane fa la guardia al portoncino spalancato. Ci sediamo tranquilli a giocare con i gatti, aspettando i padroni di casa.
Dopo un po' arriva il signor Toni, il proprietario, scusandosi che stava in vigna e non ci aveva sentito arrivare. Ci fa anche fare un giro della casa raccontandone la storia.
C’è un bel giardino sul davanti, con un vecchio noce e un grande ciliegio proprio davanti al nostro pezzo di balcone. Sul retro c’è un bell’orto e la casetta dei 3 asinelli, che viene spostata ogni anno in modo tale che l’orto venga tutto concimato a rotazione.
A lato della casa passa un torrente. Dall’altro lato della strada ci sono vigne e boschi, tanti alberi verdi e qualche casa sparsa, forse i tetti dell’estrema periferia di Faedis. In lontananza, ma la si vede solo dal nostro balcone, la sagoma di Udine in pianura.
La casa era una fattoria diroccata e disabitata da anni a seguito del terremoto che distrusse Gemona il 6 maggio 1976. Toni e Paola, due "cittadini" di Udine, decisero che volevano andar a vivere in campagna per diventare contadini e acquistarono la proprietà nel 1988. La ristrutturazione durò anni, durante i quali furono aiutati da una marea amici, marea che regolarmente continua ad invadere questa bella casa, subito pensata non solo come azienda agricola ma come abitazione per famiglia con struttura ricettiva.
Sul retro della casa c'è, oltre all'orto con gli asinelli, uno splendido forno a legna con annesso barbecue e un patio dove sedersi a leggere o chiacchierare e contemplare la discesa della notte sulle montagne che dividono l'Italia dalla Slovenia.
La mattina, se fa bel tempo, Toni apparecchia di fuori per la colazione.
La sera invece si cena dentro, e poiché a maggio fa fresco la sera - ed io son freddolosa! - Toni accende il grande fogolar nel soggiorno, un grande camino aperto da tutti i lati e sormontato da quello che una volta era un grande calderone per fare il formaggio.
L'altra sua grande passione è la vigna biologica, sparsa nei campi in direzione di Faedis. Ospita, sui bordi del torrente e dirimpetto ad un bel bosco di acacie, anche le api di un amico apicoltore.
Tra una vigna e l'altra crescono diversi alberi da frutta, tra i quali alcuni meli della varietà Seuka (o Zeuka), una specie autoctona della zona delle Valli del Natisone.
E poi c'è la sua passione per la musica, i libri, Che Guevara ed Amsterdam, dove viene regolarmente a trovare un suo vecchio, carissimo amico.
Paola, invece, insegna in una scuola di Faedis e si occupa principalmente della cucina (e con una famiglia di 5 persone più gli ospiti non è certo un lavoro da poco!) e delle stanze degli ospiti.
Alle 7.30 tutte le sere siamo attesi per l’aperitivo (un bicchiere di Verduzzo che Toni vinifica secco) e poi la cena, se l'abbiamo confermata la mattina. E l'abbiamo confermata tutti i giorni tranne l'ultimo, perché siamo andati alla manifestazione Sapori ProLoco a Villa Manin, vicino Codroipo. Ma di questa manifestazione vi racconterò un'altra volta.
La prima sera siamo gli unici ospiti e Paola ci prepara una minestra di porri e patate con un bel crostino croccante sopra, una fettona di frico caldo e una fetta di crostata.
Da bere ovviamente il vino di Toni, un bicchiere di Friulano (cioè quello che una volta si chiamava Tocai Friulano e che Toni chiama per protesta semplicemente Bianco) con la minestra e un bicchiere di Refosco con il frico.
Ma le cene di Paola e Toni sono talmente buone che vi dedicherò un post a parte.
Casa del Grivò
di Toni e Paola Costalunga
Borgo Canal del Ferro 19
33040 Faedis, Udine
tel. +39.0432.728638
info@casadelgrivo.com
~~~~ Nederlands
Als we vertrekken uit Sauris en de afdaling in zuidelijke richting hervatten, oversteken we de rest van de vallei richting Tolmezzo en via Gemona (waarover ik in een andere moment zal vertellen) rijden we aan het begin van de middag Borgo Canal del Ferro, vlakbij Faedis, binnen. Hier bevindt zich agriturismo Casa del Grivò waar we bijna een hele week te gast zullen zijn.
Het huis is een groot gebouw van grijze stenen met een houten balkon rond de hele tweede verdieping. Onze kamer bevindt zich op de tweede verdieping, net onder het dak en heeft een deel balkon met een fantastisch panorama naar het zuiden, naast de takken van de grote kersenboom in de tuin.
Als we aankomen staat de deur open maar er is niemand. Alleen een nest van pasgeboren katjes waakt op de wijdopen voordeur. We gaan zitten rustig te spelen met de katjes en wachten dat de eigenaren thuis komen.
Aan de achterkant bevindt zich een mooie moestuin en het huisje van de 3 ezeltjes, dat jaarlijks verplaatst wordt zodat de moestuin overal regelmatig bemest wordt.
Aan de ene kant van het huis stroomt een beekje. Aan de overkant van de straat zijn er wijngaarden en bossen, veel groene bomen en hier en daar een huis, misschien de daken van de uiterste periferie van Faedis. In de verte, maar dat zie je alleen vanuit onze balkon, het profiel van Udine op het platteland.
Het huis was een vervallen en sinds jaren onbewoonde boerderij, die beschadigd was geraakt als gevolg van de aardbeving die op 6 mei 1976 Gemona heeft verwoest.
Toni en Paola, twee "stadsmensen" uit Udine, wilden op het platteland gaan wonen en boer worden. Ze kochten het huis in 1988 en restaureerden ze het. De werkzaamheden hebben jaren in beslag genomen.
Veel vrienden en kennissen hebben meegeholpen, en dezelfde vrienden en kennissen komen nog steeds regelmatig langs om van dit mooie huis te genieten, dat vanaf het begin niet alleen als boerderij was bedacht maar ook als familiehuis annex kamers voor gasten.
Belangrijke verschil met andere agriturismi is dat de gasten hier samen met de familie leven, ze delen met elkaar de tuin en de woonkamer en wij, om onze kamer te bereiken, moeten via de grote zolderkamer waar de kinderen hun huiswerk maken, kijken naar films (geen televisie bij Toni en Paola!), internetten of zelfs bergen geurig strijkgoed afwerken.
Op de achterkant van het huis, waar de moestuin en de ezeltjes zijn, is er een fantastisch houtgestookte oven annex bbq en een patio waar je kunt zitten lezen of praten en het vallen van de nacht op de bergen aanschouwen die Italië en Slovenië uit elkaar houden.
's Ochtends, als het mooi weer is, dekt Toni de ontbijttafels buiten.
's Avonds wordt in de woonkamer gegeten, want het blijft frisjes al is het bijna eind mei - en ik heb het in ieder geval koud. Toni steekt dan de grote open haard aan, die open is aan alle kanten en om de rook op te vangen hangt erboven een oude, grote ketel ondersteboven waar vroeger melk opgewarmd werd om er kaas van te maken.
De grote passie van Toni is praten met de gasten, die uit alle hoeken van de wereld komen. Op een bepaalde moment in het weekend waren wij Italo+Nederlanders, een Engelse en een Oosterrijkse echtpaar, en een grote Duitse familie met 3,5 kinderen. De dag van onze aankomst waren Amerikanen net vertrokken.
Zijn andere grote passie is de biologische wijngaard, hier en daar in de velden richting Faedis. Op een muurtje bij de beek en tegenover een mooie bos van acaciënbomen, heeft hij de bijen van een vriend van hem te gast.
Tussen de ene en de andere wijngaard groeien diverse soorten fruitbomen, waaronder enkele appelbomen van het soort Seuka (of Zeuka), een autochtone appelras van de Valleien van de rivier Natisone.
Daarnaast heeft hij een grote passie voor muziek, boeken, Che Guevara en Amsterdam, waar hij regelmatig komt om een goede, oude vriend van hem te bezoeken.
Paola is docent op een school in Faedis en ze houdt zich bezig met de keuken (geen sinecure als je 3 schoolgaande kinderen hebt plus de gasten) en de kamers.
Elke avond om 7.30 uur is er happy hour (meestal een glaasje Verduzzo die Toni droog vinifieert) en daarna het diner, als we dat 's ochtends hebben bevestigd. En dat hebben we alle dagen gedaan behalve de laatste, want we hebben het evenement Sapori ProLoco op Villa Manin, vlakbij Codroipo, bezocht. Maar hierover een andere keer.
De eerste avond zijn we de enige gasten en Paola kookt een lekkere prei-aardappelsoep met een krokant croûton erop en frico (een soort kaasomelet maar dan zonder eieren) en een lekkere stuk crostata als dessert.
Bij het eten drinken we vanzelfsprekend de door Toni gemaakte wijn, een glas Friulano (die vroeger heette Tocai Friulano en die Toni uit protest gewoon Bianco, wit, noemt) bij de soep en een glas rode Refosco bij de frico. Heerlijk!
Maar de diners van Paola en Toni zijn zo lekker dat ik apart erover zal vertellen.
Casa del Grivò
di Toni e Paola Costalunga
Borgo Canal del Ferro 19
33040 Faedis, Udine
tel. +39.0432.728638
info@casadelgrivo.com
2 commenti:
un altro bellissimo reportage Marina!Teneri quei gattini,uno però è un Gatto bello grosso, eh?Sono d'accordo con Toni,io il friulano non solo non lo nomino ma nemmeno lo bevo per protesta, ci sono tantissimi altri vini bianchi buonissimi dalle mie parti!Un abbraccione
ma che begli itinerari, che belle foto ed un agriturismo davvero particolare: me lo segno per il mio futuro (non so quando, purtroppo!) viaggio furlan! complimenti e non vedo l'ora di leggere il seguito! ciaooo
Posta un commento