Timballo pigro di riso e melanzane Luie ovenschotel met rijst en aubergines

Il tempo ha rinfrescato, finalmente, l'umidità è diminuita e il ventilatore è stato spento a favore di porte e finestre socchiuse.

Tempo di accendere i fornelli. Ma senza esagerare, mi raccomando!

Questo timballo è nato dalla necessità di riciclare un po' di melanzane grigliate.

Avevo un pugnetto di riso rimasto a piangere da solo in dispensa, e ovviamente una porzione di sugo in freezer (ho sempre una scorta di sugo in caso di un attacco di pigrizia: voi no?).

Timballo pigro di riso e melanzane

250 gr riso carnaroli

2 melanzane a palla affettate e grigliate in precedenza

1 porzione di sugo di pomodoro a piacere per 2 persone

1 uovo

parmigiano grattugiato

caciottina fresca o altro tipo di formaggio a piacere

Lessare il riso molto al dente in abbondante acqua salata, scolarlo e condirlo con il sugo (scongelato), il parmigiano e l'uovo sbattuto (serve a tenere meglio insieme i chicchi di riso quando poi lo si sforma).

In una pirofila unta, fare uno strato di melanzane, distribuirci sopra il riso e coprire con fettine di caciotta o quello che avete, e il resto delle melanzane. Spolverare di parmigiano e mettere al forno a 180° C per una mezz'oretta. Buono anche freddo.

~~~ Nederlands

Het is eindelijk wat koeler geworden, de wind waait weer vrolijk, de ventilator staat uit en ramen en deuren alleen op een kiertje.

Het is weer tijd om achter het fornuis te gaan staan. Maar zonder te overdrijven, hoor!

Deze ovenschotel is geboren uit de noodzaak om wat gegrilde aubergines te recyclen.

Ook had ik een overblijfsel rijst in de kast die me de hele tijd smeek om gebruikt te worden, en vanzelfsprekend een portie tomatensaus in de vriezer (ik heb altijd een voorraad tomatensaus in de vriezer, voor het geval dat ik door kookluiheid word aangevallen: jullie niet?)

Luie ovenschotel met rijst en aubergines

250 gr carnaroli rijst

2 gegrilde aubergines (ik had grote, ronde, lichtparse aubergines, die zijn vleziger en minder pittiger dan de langwerpige donkerparse exemplaren, maar het maakt niets uit)
1 portie tomatensaus naar smaak 2 personen

1 ei

geraspte parmigiano

jonge kaas, zoals caciottina of scamorza

Kook de rijst zeer al dente in veel gezouten water, giet hem goed af en maak hem aan met de (ontdooide) tomatensaus, een deel van de parmigiano en de geklopte ei (hierdoor blijven de korreltjes rijst beter aan elkaar plakken als je de timbaal uitsnijdt).

Beboter een overschotel, maak eerst een laag aubergines en dan een laag rijst. Bedekt alles met dunne plakjes kaas en de rest van de aubergines. Bestrooi met parmigiano en plaats in de oven op 180° C voor een half uurtje.

Koud is ie ook best lekker.

Cividale del Friuli: Trattoria Al Campanile

Andare in giro per chiese, chiostri e, perché no? negozietti graziosi, ovviamente mette appetito.

Sulla destra della Cattedrale di Cividale, attaccata praticamente alla facciata, c'è una bella casa con sotto una trattoria, Al Campanile. Dalle finestre vediamo la sala: piena zeppa di gente che è andata a fare la spesa al mercato del sabato ed ora si riposa e mangia un boccone prima di tornare a casa.

La parte del bar, invece, con le panche di legno e le tovaglie a quadrettoni, si era appena liberata di un grosso gruppo.

La gestione di tutte queste persone è nelle mani di madre e figlio: lui al bar e al servizio, lei nella cucinetta attigua. Quindi c'è tutto il tempo di sedersi, guardarsi intorno, riposarsi, decidere cosa mangiare e bere. Solo un gruppetto di turisti lombardi in età pensionabile hanno scalpitato al bancone, prima per il caffè e poi per poter pagare.

Kerken, kloosterhoven en, waarom niet? leuke winkeltjes bezoeken veroorzaakt natuurlijik een bepaalde trek.

Aan de rechterkant van de Katedral van Cividale, praktisch aangebouwd aan de gevel ervan, is er een mooi huis met op de begane grond een trattoria, Al Campanile (Bij de Klokkentoren). Uit de ramen zien we de zaal: het is vol mensen die terug zijn van de zaterdagmarkt en nu even rusten met een hapje en een drankje voordat ze teruggaan naar huis.

Aan de kant van de bar, waar de grote houten tafels met banken zijn en de geblokte tafellakens, is een grote groep net vertrokken.

Het beheer van al deze mensen is in de handen van moeder en zoon: hij aan de bar en de bediening, zij in het aanpalende keukentje. Hier heb je alle tijd om te zitten, rond te kijken, uitrusten, beslissen wat je wil eten en drinken. Alleen een groepje vutters uit Lombardije heeft ongezellig wat stampij gemaakt bij de bar, eerst om de koffie en dan om de rekening: snelsnelsnel...

Ma se c'è una cosa che non abbiamo, è proprio la fretta.

Ci sediamo ad uno dei tavoli della zona bar e abbiamo tutto il tempo di pensare a quello che avremmo mangiato e bevuto, oltre a guardarci intorno.

La birra, vabbeh, non è friulana bensì veneta, ma è molto buona.

Ci dividiamo un'enorme fetta di ottima frittata alle zucchine accompagnata da due fettazze di polenta abbrustolita, ed un piatto di salame cotto con le cipolle in agro, specialità del posto. La signora, che ci guardava divertita, ci ha consigliato di prendere solo due fette a testa. E meno male che abbiamo seguito il suo saggio consiglio! Si tratta di salame fresco fatto stufare insieme alle cipolle finquando queste sono morbide e poi sfumato abbondantemente con aceto. Molto, molto buono ma decisamente un piatto invernale o per tagliaboschi.

Nou, als er iets is wat we juist in deze dagen niet hebben is haast.

We gaan zitten aan een van de tafels bij de bar en hebben alle tijd om te bedenken wat we willen gaan eten en drinken en om goed om ons heen te kijken.
Bier is erg lekker maar heeft in mijn ogen een groot probleem: het komt uit Veneto, niet uit Friuli.

We delen een gigantische plak superlekkere courgettefrittata, die begeleid wordt door twee dikke plakken krokant geroosteerd polenta, en een bord gekookte salami met zure uien, de plaatselijke specialiteit. De moeder, die ons geamuseerd aankeek, heeft ons aangeraden om maar 2 plakjes salami per persoon te bestellen. En gelukkig hebben we haar wijze advies gevolgd! Het is versgedroogde salami die gestoofd wordt met uien totdat deze zacht zijn en dan afgeblust met witte wijnazijn. Erg lekker, maar wel een stevig wintergerecht of beter bestemd voor houthakkers.

Trattoria Al Campanile

Via G.B. Candotti, 4
Cividale del Friuli (UD)
Tel. +390432.73.24.67

Cividale del Friuli: Il Tempietto Longobardo

Cividale del Friuli possiede un tesoro ben nascosto: il Tempietto Longobardo.

Si tratta di una cappella nascosta dalla strada e dal fiume da un'altra chiesa, Santa Maria in Valle, e da un convento di clausura annesso chiostro benedettino.

Il Tempietto venne edificato nella prima metà dell'ottavo secolo probabilmente come cappella del palazzo del signore di Cividale, che sorgeva su questo luogo. Ha la forma di un'aula rettangolare e contiene decorazioni in stile longobardo che si intrecciano con quelle in stile classico. Ci sono affreschi (o meglio: resti di affreschi) bizantini e decorazioni a stucco, tra cui il bellissimo arco della foto.

Molto belli anche i seggi di legno intagliati con strane figure che circondano la piccola navata centrale.

Cividale del Friuli bezit een goed verscholen schat: de Tempietto Longobardo.

Het betreft een kapel die je niet vanuit de straat of de rivier kunt zien omdat het opgenomen is in een andere kerk, Santa Maria in Valle, die ook een clausuurklooster heeft met annex een kloostergang rondom een rustig kloosterhof.

De Tempietto werd gebouwd tijdens het eerste deel van de achtste eeuw, waarschijnlijk als kapel van het paleis van de heer van Cividale, dat op deze plek was gevestigd. Het is rechthoekig en bevat mooie decoraties in de Longobardische en klassieke stijl. Er zijn fresco's (of beter gezegd: resten fresco's) in de Bizantijnse stijl en veel goed bewaarde stucco's, waaronder de mooie boog uit de eerste foto.

Ook erg mooi de houten zetels, ingesneden met fantasiedieren, die zich om het kleine middenschip bevinden.

Il chiostro è, come tutti i chiostri, un'oasi di pace.

De kloosterhof is, zoals een kloosterhof het betaamt, een oase van stilte en rust.

Qui l'osservanza della clausura non è data per scontata.

Hier wordt clausuur blijkbaar afgedwongen.

Un altare barocco all'interno della chiesa di Santa Maria in Valle.

Een altar in barokke stijl in de kerk van Santa Maria in Valle.

La grata permetteva alle suore di clausura di assistere alla messa separate dal resto dei fedeli. Nel refettorio avevano la compagnia di cherubini svolazzanti e di un Cristo dagli occhioni sbarazzini.

Achter het mooie traliewerk konden de nonnen, ongezien, de mis bijwonen. In de eetzaal waren ze in de gezelschap van fladderende cherubijntjes en een Christus met pretoogjes.

E ovviamente, come in tutti i conventi, non manca la vigna per il vino della messa.

En zoals in alle kloosters, ook hier is er een wijngaard voor de miswijn.

Tempietto Longobardo

Borgo Brossana

Cividale del Friuli

Tel. +310432/700867

Orario invernale/winteropeningstijden (ottobre-marzo/oktober-maart)

Feriali/werkdagen: 9.30 – 12.30 / 15.00 –17.00

Festivi/feestdagen: 9.30 – 12.30 / 14.30 – 18.00

Orario estivo/zomeropeningstijden (aprile-settembre/april-september)

Feriali/werkdagen: 9.30 – 12.30 / 15.00 –18.30

Festivi/feestdagen: 9.30 – 13.00 / 15.00 – 19.30

Cividale del Friuli: Antica Trattoria Ai Tre Re

Nascosta nel cortile di una stradina stretta e tortuosa di Cividale, troviamo dopo aver chiesto qua e là la Trattoria Ai Tre Re che ci era stata raccomandata dal padre del nostro amico importatore.

Fa caldo ma nel cortile, all'ombra dei grandi teli bianchi si sta bene.

 

Verscholen in de binnenplaats in een smal en bochtig straatje van Cividale vinden we, nadat we hier en daar hebben gevraagd, de Antica Trattoria Ai Tre Re die ons aanbevolen werd door de vader van onze vriend importeur. Het is een warme dag, maar in de binnenplaats, in de schaduw van de grote witte doeken is het lekker.

Come antipasto, prendiamo un tagliere misto di formaggi locali, tra cui un latteria a latte crudo con il peperoncino davvero buono, e sottili fettine di lombo di maiale affumicato, specialità della quale purtroppo non ricordo più il nome ma più dolce e tenera dello speck.

Als voorgerecht nemen we een snijplank vol met plaatselijke kazen, waaronder een rauwmelkse latteria (van koemelk) met pittige stukjes pepertjes, en dunne plakjes gerookte varkensrug, specialiteit waarvan ik de naam helaas ben vergeten, die zachter en minder pittig was dan speck.

Il mio primo sono degli ottimi cjarzon locali, una specie di ravioli la cui pasta contiene patate e ripieni di erbe, spezie e credo anche fichi secchi (secondo la signora c'erano 23 ingredienti nel ripieno, e le credo sulla parola!), dal sapore tipico dolciastro. Il condimento era burro nocciola e filetti di ricotta affumicata.

Mijn eerste gang zijn lekkere cjarzon, een typisch soort ravioli uit het gebied. Het deeg wordt gemaakt met aardappelen en in de vulling (volgens de dame van het restaurant waren er in de vulling 23 ingrediënten!) was licht zoet, kruidig, aromatisch, ik denk zelfs met gedroogde vijgen erin. De saus was van bruine boter en geraspte gerookte ricotta.

Per l'altra parte del tavolo, le tagliatelle al ribes nero con il sugo di cervo. Che il ribes conferisse questo bel colore nero alla pasta non ci avevo mai pensato (da provare, ovviamente!), ma di dolcezza non c'è alcuna traccia. Molto buona la salsa di carne di cervo stufata a lungo con molte spezie.

Voor de andere kant van de tafel, tagliatelle met blauwe bessen in het deeg en hertenstoofsaus. Dat blauwe bessen zo'n mooie kleur aan het pastadeeg konden geven, had ik niet kunnen vermoeden (ik zal gaan experimenteren!), in ieder geval laten ze geen spoor van zoetigheid in het deeg. De saus van zacht gestoofde hertenvlees is heerlijk kruidig.

Antica Trattoira Ai Tre Re
Via Stretta San Valentino, 29
33043 Cividale Del Friuli (UD)
tel. (+39) 0432715104
Chiuso il martedì

Cividale del Friuli: Finestre e giardini - Ramen en tuinen

Tutto a Cividale del Friuli ricorda del suo splendore medievale: chiese, palazzi, giardini. È un po' come passeggiare per il centro di Roma e scoprire capitelli di marmo a sorreggere archi di portoni tardo gotici.

E così nelle facciate delle case fioriscono all'improvviso bifore, come fossero piante di cappero dalle mura del Lungotevere.

Alles in Cividale del Friuli herinnert aan haar middeleeuwse gouden moment: kerken, paleizen, tuinen. Het is zoals in het centrum van Rome: tijdens een wandeling ontdek je een marmeren kapiteel uit de v. Ch. tijdsperk bij de boog van de voordeur van een laat gotisch paleis.
En hier open zich plotseling gotische dubbele boogramen in de gevels, alsof ze vergeten zijn door een verstrooide aannemer.

Dietro cancelli e portoni si nascondono giardini accoglienti, verdi e fioriti, con angolini per sedersi ombrosi ed invitanti.

Achter hekken en deuren verschuilen zich gezellige tuinen, groen en vol in bloei, met in de schaduw tafeltjes en stoeltjes om even uit te rusten van je wandeling.

Teste scolpite nella pietra locale tengono d'occhio i passanti.
Stenen hoofden houden de voorbijgangers in de gaten.

Cividale del Friuli

No, non ho sbagliato cartella, questa non è una spiaggia caraibica, ma il fiume Natisone che attraversa la cittadina di Cividale del Friuli. Davvero e incredibilmente.

Nee, dat is geen foto uit de verkeerde map, het is geen Caribisch strand maar de rivier Natisone dat het stadje Cividale del Friuli in twee delen splitst.

Cividale ha una forte impronta medievale ed è costruita su una gola del fiume. Ad unirla il Ponte del Diavolo, così chiamato perché secondo la leggenda gli abitanti, stufi della lentezza con cui procedevano i lavori di costruzione dello stesso, chiamarono in aiuto il diavolo, promettendogli l'anima della prima creatura che avesse attraversato il ponte. Il diavolo ovviamente costruisce il ponte in una notte, ma i cividalese mandano un maiale come primo ad attraversarlo, così che il diavolo si dovette accontentare dell'anima dell'animale.

Conosco un posto in Italia dove si parla di un ponte da almeno due millenni. Forse vale la pena provare il trucco dei cividalesi...

Cividale heeft een sterke middeleeuwse karakter en is gebouwd op de hoge oevers van de rivier Natisone. De Duivelsbrug verbindt de twee delen van het stadje en dankt zijn naam aan een legende. Volgens deze overlevering, waren de bewoners het beu dat de bouwwerkzaamheden voor de brug heel erg traag verliepen en riepen de hulp van de duivel in. Ze beloofden hem de ziel van het eerste schepsel dat over de voltooide brug zou lopen. De duivel bouwde vanzelfsprekend de brug in een nacht, maar de bewoners van Cividale stuurden als eerste een varken over de brug, waardoor de duivel genogen moest nemen met de ziel van het beest.

Er is een plaats in Italië waar men al minstens een paar duizend jaar over een brug spreekt maar waar niets van komt. Zou het idee van de bewoners van Cividale een oplossing bieden?

È molto piacevole gironzolare per le strade senza traffico di Cividale, con il naso all'insù ad ammirare le vecchie case restaurate e dalle facciate dipinte. Pochi ma belli i negozi del centro, con personale gentile e disponibile. 

Het is erg aangenaam door de verkeerlauwe of zelfs verkeerloze straatjes van het oude historische centrum van Cividale te slenteren, met de neus omhoog om de oude gerestaureerde huizen en de beschilderde gevels te bewonderen. Geen overdaad aan winkels, die heel vriendelijk en behulpzaam personeel hebben.

La piazza secondo me più bella di Cividale è Piazza Paolo Diacono, detta anche Place des Feminis. È grande, è ariosa, è colorata e il sabato ci fanno il mercato. Una volta forse era un bel mercato di frutta e verdura e altre cose di prima necessità, ora ci sono solo banchetti straboccanti abbigliamento economico ed altro ciarpame inutile made in china.

Sotto gli archi della piazza i baretti si contendono l'attenzione dei passanti e dei turisti accaldati. Lo spritz la fa da padrone, insieme al cappuccino a tutte le ore del giorno.

Het mooiste plein van Cividale volgens mij is Piazza Paolo Diacono, plaatselijk aangeduid als Place des Feminis (Vrouwenplein). Het is groot, luchtig, kleurig en op zaterdag wordt er de mark gehouden. Misschien dat deze ooit een mooie markt met groente en fruit en allerlei nuttige waren was, nu zijn er alleen stalletjes overvol goedkope kleding en andere nutteloze frutseltjes made in china.

Onder de bogen van het plein strijden de barretjes om de aandacht van voorbijgangers en toeristen. Spritz wordt veelvuldig besteld, maar ook de cappuccino op alle uren van de dag.

Insalata di ceci e tonno Kikkererwtensalade met tonijn

Per la serie "fornelli d'estate" l'altra sera ho rivisitato la classicissima insalata di fagioli e tonno, usando i ceci al posto dei fagioli.

Se non che questi ottimi ceci li ho cotti io per delle ore a fuoco bassissimo...

I ceci avanzati li ho messi in barattolo ed ora stanno in frigo ad aspettare pazientemente che mi decida di che morte farli morire: un'altra insalata, frullati con la pasta di sesamo finché diventano hoummus, o magari in minestra semi asciutta con degli spaghetti spezzati.

Staremo a vedere.

~~~~ Nederlands

Voor de reeks "zomerkeuken zonder vuur" heb ik eergisterenavond een nieuwe versie gemaakt van de klassieker salade van bonen en tonijn, met kikkererwten in plaats van bonen.

Maar deze zeer lekkere kikkererwten heb ik zelf geweekt en urenlang op een zacht vuurtje gekookt...

De overgebleven kikkererwten heb ik in een pot bewaard en nu staan ze geduldig in mijn koelkast te wachten dat ik een beslissing neem over hun lot: een andere salade, of gepureerd met sesampasta tot humus, of misschien in een soepje met gebroken spaghetti..

Pasta con la ricotta e la pancetta Pasta met ricottakaas en spekjes

Fa caldo, tanta voglia di stare ai fornelli davvero non ce l'ho.
Ma non riesco a rinunciare ad un piatto di pasta quasi caldo.
Ecco qui dei fusilli velocissimi conditi con della semplice ricotta di mucca industriale (questo è ciò che passa il convento da queste parti) e del guanciale stufato dolcemente con dell'acqua e del peperoncino. Il risultato (ottimo) è tutto dovuto alla bontà del guanciale, contrabbandato nel bagaglio a mano di ritorno dal mio ultimo viaggio a Roma. Qualche fogliolina di basilico ha dato un tocco fresco al condimento.

~~~~ Nederlands

Het is warm, veel zin om in de keuken te staan heb ik echt niet.

Maar het lukt me niet om nee te zeggen tegen een bordje lauwwarme pasta.
Hier een bijna recept voor hele snelle fusilli, aangemaakt met een bakje losgeroerde ricotta (helaas is verse ricotta in Nederland - nog - niet verkrijgbaar!) en wat zachtgestoofde pittige reepjes kinnebakspek. Deze laatste maakt best het verschil, probeer bij je slager een stukje goed gedroogd Italiaanse pancetta te bemachtigen. Mijn spek heb ik zelf meegenomen in de handbagage toen ik terugkwam van mijn laatste Roma-reis.
Een paar blaadjes basilicum geven een lekkere verse smaak aan dit gerecht.

Colle der Fomento: Il cielo su Roma

Ieri sera, durante la trasmissione in olandese di Radio Onda Italiana, ho mandato in onda questa canzone di un gruppo romano, Colle der Fomento. Mi fa piacere segnalarvela anche qui.

Gisterenavond heb ik tijdens het programma in het Nederlands van Radio Onda Italiana dit liedje uitgezonden van een Romeinse groep, Colle der Fomento. Ik vind het leuk om het ook hier onder de aandacht de brengen.

Martedì 20 luglio a Radio Onda Italiana Dinsdag 20 juli bij Radio Onda Italiana

La puntata di martedì 20 luglio di Radio Onda Italiana sarà dedicata ad alcuni produttori del Friuli Venezia Giulia e all'estate.
Innanzitutto i dati e i link per gli ascoltatori: dalle 20 alle 21 per il programma in lingua italiana su Salto Wereld FM e dalle 21 alle 22 per il programma in lingua olandese su Salto Stads FM.
Per ascoltare questa puntata in un altro momento, ma entro il 19 settembre, seguite questo link per l'italiano e questo link per l'olandese.
Non vi spaventate se all'inizio della trasmissione italiana sentite parlare in olandese: è il giornale radio che ci rosicchia 3 minuti di trasmissione.
 
~~~~ Nederlands

De uitzending van dinsdag 20 juli van Radio Onda Italiana  heeft als thema de stad Rome. We zullen luisteren naar korte intervieuws aan Nederlanders die onlangs in de Caput Mundi (hoofdstad van de wereld) zijn geweest. Daarvoor heb ik een speciale muziekselectie gemaakt.
De gegevens en de links voor de luisteraars zijn: van 20 tot 21 uur voor het programma in het Italiaans op Salto Wereld FM en van 21 tot 22 uur voor het programma in het Nederlands op Salto Stads FM.
Om op een andere moment naar de uitzending te luisteren, maar vóór 19 september, volg deze link voor het Italiaans en deze link voor het Nederlands.
Wees niet ongerust als je voor aanvang van mijn uitzending een radio journaal hoort: het is het nieuws voor de stad en duurt maar 3 minuten.
 

STAY TUNED!